Korzenie pozostałe po wycince drzew mogą okazać się dużym wyzwaniem i problemem dla ich właścicieli. W większości przypadków stanowią one realną przeszkodę w zagospodarowaniu przestrzeni, którą zajmują. Jak więc możemy szybko i niedrogo się ich pozbyć? Do wyboru mamy dwie metody: frezowanie pni lub ich wyrwanie. W artykule omawiam zalety i wady obu rozwiązań.
Karpina to drewno części podziemnej drzewa wraz z pniakiem pozostałym po ścięciu. Korzenie (inaczej nazywane karpinami) pozostałe po wycince drzew mogą okazać się dużym wyzwaniem i problemem dla ich właścicieli. O ile w pewnych sytuacjach korzenie stanowią integralną część krajobrazu, o tyle w większości przypadków stanowią one realną przeszkodę w zagospodarowaniu przestrzeni, którą zajmują. Jak więc możemy szybko i niedrogo pozbyć się otaczającego nas problemu?
Poniżej przedstawiono porównanie dwóch alternatywnych metod usuwania korzeni (karpin). Pierwsza dotyczy wykorzystania profesjonalnej gąsienicowej frezarki do pni, druga zaś tradycyjnej metody wyrywania korzeni metodą mechaniczną.
Przedstawione plusy i minusy mogą okazać się pomocne przy rozważaniach, którą metodę wybrać.
Frezowanie pni (np. frezarka gąsienicowa Vermeer SC30TX) | Wyrywanie korzeni metodą mechaniczną (np. koparka gąsienicowa Kubota KX080-4 z zębem zrywającym tzw. “ripper) | |
Mobilność | + | - |
Manewrowość | + | - |
Wymagania przestrzenne | + | - |
Uszkodzenie terenu podczas dojazdu na miejsce operacji | + | - |
Uszkodzenie terenu podczas wykonywania operacji | + | - |
Czasochłonność operacji | + | + |
Utylizacja pnia, karpiny | + | - |
Ślad węglowy, zużycie paliwa, ekologia, wydatek energetyczny | + | - |
Cena usługi | + | - |
Mobilność
Dedykowana frezarka do pni to niewielkich rozmiarów maszyna ważąca zwykle poniżej 1 tony, która może zostać dostarczona na miejsce wykonywanej operacji zwykłym środkiem transportu (samochód dostawczy, przyczepa). Koparka gąsienicowa klasy 8 ton musi zostać dostarczona lawetą do przewozu maszyn budowlanych. Sam koszt mobilizacji maszyn stanowi więc zasadniczą różnicę na korzyść frezarki do pni.
Manewrowość
Frezarka do pni ma szerokość zaledwie 90cm, wysokość 130cm i długość 250cm. Pozwala to na swobodne przemieszczanie się w trudno dostępnych miejscach bez konieczności demontażu furtek, bram i innych stałych obiektów architektury. Pokonywanie ciasnych zakrętów również nie stanowi problemu dla frezarki gąsienicowej z uwagi na możliwość obracania się niemalże wokół własnej osi. Koparka gąsienicowa klasy 8 ton to maszyna wymagająca dużej przestrzeni również w trakcie samego dojazdu do miejsca wykonywanej operacji. Jej orientacyjna szerokość 220cm, wysokość 250cm i długość aż 650cm powodują, że jej wykorzystanie jest niemalże niemożliwe w większości przypadków, gdzie dostępna przestrzeń stanowi warunek decydujący wyboru konkretnego rozwiązania.
Dodatkowo jakiekolwiek manewry skrętów, zmiany kierunków jazdy powoduje duże uszkodzenia nawierzchni. W aspekcie manewrowości frezarka do pni również pozostaje bezkonkurencyjna.
Wymagania przestrzenne
To kolejny aspekt determinujący wybór rozwiązania czy frezować pień czy wyrywać go. Bardzo często zlecenie dotyczy usunięcia pnia między innymi drzewami, których nie można uszkodzić podczas operacji. Frezarka do pni jest w stanie wjechać wszędzie tam gdzie minimalna dostępna szerokość wynosi ok.90cm. Wykorzystanie koparki w tego typu warunkach przestrzennych jest zwyczajnie niemożliwe.
Uszkodzenie terenu podczas dojazdu na miejsce operacji
Pomimo tego, że obydwie maszyny dysponują gąsienicami, które z założenia mają zapewnić możliwie małą koncentrację nacisków na powierzchnię, o tyle skala ciężaru maszyn wynosi blisko 1:12 (0,7 vs 8 ton) na korzyść frezarki do pni. Można więc sobie wyobrazić uszkodzenia nawierzchni spowodowane przez koparkę w porównaniu do frezarki. Manewrami najbardziej niszczącymi są skręty na gąsienicach szczególnie te wykonywane w miejscu. W tym przypadku również wygrywa frezarka.
Czasochłonność operacji
Porównując identyczne parametry pnia do usunięcia, w tym wypadku obydwie maszyny wydają się być porównywalne. Dla pnia dębu o średnicy ok. 50cm liczonej na wysokości 5cm od poziomu gruntu średni czas frezowania wynosi od 20 do 30 min. Koparka z zębem zrywającym tzw. “ripper” jest w stanie wyrwać pień w czasie ok. 15-20 min.
Utylizacja pni, karpiny
W branży osób zajmujących się wycinką drzew utylizacja odpadu, w tym wypadku pni i karpin stanowi największy problem całej operacji. Koszty składowania, a następnie załadunku, wywozu i zrębkowania stanowią często największy koszt. W przypadku frezowania pni z wykorzystaniem profesjonalnych frezarek tego problemu zwyczajnie nie ma bo zrębiny po frezowaniu pozostają na miejscu i są zwykle zmieszane z ziemią stanowiąc organiczny materiał, który z czasem podlega degradacji. Frezowanie pni jest więc najbardziej przyjazną formą utylizacji odpadu dla środowiska, nie generując tym samym kosztów dodatkowych.
Ślad węglowy, zużycie paliwa, ekologia, wydatek energetyczny
Fizyki nie oszukamy. Duża maszyna spala więcej. Nawet jeśli jest ona w pełni hydrauliczna, moc potrzebna do jej zasilenia jest nieadekwatnie większa. Mała frezarka do pni ma spalanie na poziomie ok. 4-5 litrów na każdą roboczogodzinę. Tylko tyle. Duża maszyna dzięki wydajnemu zasilaniu hydraulicznemu spala niewiele więcej bo ok. 6-8 litrów na godzinę, jednak potrzebuje dużo więcej energii do mobilizacji na miejsce operacji (załadunek maszyny, transport, rozładunek). Ślad węglowy jest więc nieporównywalnie większy. Frezarki do pni w porównaniu z koparkami gąsienicowymi stanowią więc dużo bardziej ekologiczne rozwiązanie.
Cena usługi
Omówmy ją na przywołanym już przykładzie (pień dębowy o średnicy 50 cm czyli 157 cm obwodu, zlokalizowany do 25 km od siedziby firmy). Dla pojedynczego pnia ceny frezowania zaczynają się już od 2,5 zł za 1cm obwodu. W tym przypadku mamy więc 2,5 zł x 157 cm=392 zł. Do tego doliczmy koszt dostawy i odbioru sprzętu małym samochodem dostawczym tj. ok. 100 zł. W sumie mamy więc 492 zł.
Dla analogicznego przypadku sam koszt mobilizacji/demobilizacji dużej 8 tonowej koparki wyniesie co najmniej 800 zł, do tego godzina pracy na poziomie ok. 150 zł za godzinę przy czym minimalny czas pracy koparki z operatorem to zwykle 6-8 godzin. Policzmy: 800 zł + 150 zł x 6 rh = 1700 zł.
Komentarz w tym wypadku również wydaje się zbędny. Koparka z kretesem przegrywa z frezarką do pni.
Warto zwrócić uwagę na fakt, iż pomimo niewielkich rozmiarów ceny zakupu profesjonalnych frezarek do pni zaczynają się od 80 tys. zł. W porównaniu z relatywnie niskim kosztem usługi wydaje się być to bardzo interesująca ofertą.
Wynik
Niekwestionowanym zwycięzcą porównania jest frezarka do pni. Dzięki swojej uniwersalności i relatywnie niskim kosztom realizacji zlecenia frezarka to najbardziej efektywne rozwiązanie dla większości problematycznych pni i korzeni do usunięcia.